Henk van der Aa in zijn natuurtuin vol met vogels.
Henk van der Aa in zijn natuurtuin vol met vogels.

Liefde voor de natuur motiveert de Katoelenkiekers

Algemeen

TWENTERAND - In dit maandelijks terugkerend artikel van het Informatiepunt Vrijwilligerswerk Twenterand zijn vrijwilligers en organisaties aan het woord. Zij vertellen hun verhaal en laten hiermee zien hoe bijzonder en divers vrijwillige inzet is. Zonder vrijwillige inzet zouden veel voorzieningen in Twenterand niet kunnen bestaan. Deze maand aan het woord: Stichting De Katoelenkiekers.

“Omdat ik mijn hele leven al enorm geniet van de mooie natuur om ons heen en daaraan veel plezier beleef, wil ik graag iets terugdoen”. Henk van der Aa is voorzitter van de Uilenwerkgroep De Katoelenkiekers en een natuurliefhebber pur sang. Al meer dan 40 jaar is hij op allerlei manieren actief bezig met het behoud van de natuur. “Omdat de natuur van levensbelang is”. 

Natuurliefhebber

Wie bij Henk aan tafel zit komt ogen tekort. Een boekenkast vol met boeken over de natuur, schilderijen en beeldjes van vogels en andere dieren, verrekijkers op tafel en veel planten. Maar ook in de natuurtuin rond zijn woning in Hoge Hexel raak je niet uitgekeken. De ene na de andere mooie vogel vliegt voorbij of zoekt een fijn plekje in het groen. “Per week tel ik de vogels in de tuin. In de winter tel ik gemiddeld 22 soorten en in de zomer zie ik soms wel 30 soorten”. Met de verrekijker die Henk altijd bij zich heeft, kan hij alle vogels goed bekijken. “Wij mensen zien, in vergelijking met de dieren, heel erg weinig met het blote oog. Een havik ziet alles”. 

Begonnen als werkgroep

Al twintig jaar is Henk van der Aa voorzitter van de Stichting De Katoelenkiekers (spreek uit als Kát-oelen-kiekers). Samen met nog 47 andere vrijwilligers zet hij zich in voor het behoud van de uilenstand. “We zijn in 2004 gestart als steenuilenwerkgroep en dat is in 2008 een stichting geworden voor drie uilensoorten en de torenvalk. Eigenlijk is alles begonnen met een telefoontje van Landschap Overijssel. De ecoloog klopte bij mij aan met de vraag of ik misschien wat tijd over had om iets te doen voor de steenuil. Het ging slecht met de steenuil en het nestkastenproject in het gebied in en rond Hoge Hexel zou hen kunnen helpen. Ik heb ‘ja’ gezegd en zo is het begonnen”. 

Wat doen de Katoelenkiekers

De vrijwilligers van de stichting Katoelenkiekers beheren maar liefst 600 uilenkasten op bijna 500 adressen in de gemeente Twenterand, maar ook in de gemeente Wierden en Rijssen/Holten. “De steenuil, de kerkuil, de bosuil en ook de torenvalk zijn holenbroeders en ze hebben het moeilijk omdat in de natuur steeds meer wordt opgeruimd en steeds meer huizen zijn geïsoleerd. Een nest maken onder de dakpannen lukt niet meer”. De vrijwillige natuurliefhebbers van de stichting helpen de holenbroeders door nestkasten op te hangen. Maar ze zorgen ook voor het onderhoud ervan en voor vervanging bij beschadiging. “Als er nieuwe aanvragen binnenkomen voor het ophangen van een uilenkast, dan gaan we ter plekke altijd een kijkje nemen. Soms is een locatie niet geschikt. Als deze te dicht bij een drukke weg ligt bijvoorbeeld”.

Kasten controleren 

Alle 600 kasten worden tijdens het broedseizoen gecontroleerd. In deze periode van het jaar zijn de vrijwilligers daar druk mee. Het is een enorme klus die jaarlijks terugkeert. Naast het controleren van de kasten worden alle jonge vogels geringd. “Als we volwassen vogels aantreffen, lezen we de ringen af of ze worden alsnog geringd”. Dat ringen van de vogels kun je echter niet zomaar. Pas na een opleiding van twee jaar mogen de gediplomeerde ringers dit doen. “Eerder nam Ben Nijeboer dit altijd voor zijn rekening. Hij heeft in totaal zo’n 167.000 vogels geringd. Maar hij is inmiddels 82 jaar en nu lukt dat niet meer”, aldus Henk. Door het ringen van de vogels kunnen de vrijwilligers bij terugvangst achterhalen waar ze vandaan komen, hoe oud ze zijn en de afstand tot waar ze geringd zijn. “Nuttige informatie waardoor we onder andere meer te weten komen over het verspreidingsgebied van deze vogels”.

‘Wat ons als vrijwilligers bindt”, zo besluit Henk zijn verhaal, “Is de liefde voor de natuur, maar ook de zorgen om de natuur. Samen willen we ons inzetten voor het behoud daarvan. Want de natuur is van levensbelang”, zo benadrukt hij nogmaals. Henk roept belangstellenden voor het vrijwilligerswerk binnen de Stichting De Katoelenkiekers op om hem te bellen voor meer informatie (06 – 13016822) of een kijkje te nemen op de website. 

Door Petra Sibma